Recruitment-expert Jacco Valkenburg over zijn carrière als interim recruiter
In zijn twintig jaar als interim recruitment consultant zag Jacco Valkenburg het vakgebied flink professionaliseren. Wat zijn de grootste veranderingen en wat is zijn belangrijkste les? ‘Een goed recruitmentproces valt of staat met een goede vacature-intake.’
Jacco, gefeliciteerd met je mooie jubileum. Waarom ben je in 1999 eigenlijk interim recruiter geworden?
“Ik werkte bij een recruitmentbureau en deed daar het hele proces: klanten binnenhalen, marketing van de vacatures en alles regelen voor de klant en kandidaat. Elke vacature was een mini-project en het gaf — en geeft trouwens — een enorme kick om iemand te plaatsen. Maar ik miste diepgang. Ik had ideeën over hoe organisaties hun recruitment verder konden verbeteren, maar kon daar door al die losse mini-projectjes weinig mee. Tegelijkertijd plaatste ik in die periode veel interimmers in andere functies. Mensen die lang genoeg bij een bedrijf zijn om de diepte in te kunnen gaan en die vervolgens de opgedane kennis bij een nieuwe opdrachtgever weer kunnen gebruiken. Dat was precies de diepgang waar ik naar op zoek was en het inspireerde me om ook zelf interimmer te worden.”
Interim recruitment was in die tijd nog een nieuwe tak van sport.
“Klopt. Het aantal interim recruiters was toen op een hand te tellen. Ik ken zelfs geen enkele interim recruiter die al 20 jaar zonder onderbrekingen of tijdelijk in loondienst dit vak uitvoert. Dat is nu wel anders: volgens LinkedIn zijn er nu ruim 1.500 in Nederland.”
Waardoor komt dat?
“Door de enorme professionalisering van dit vakgebied. Je ziet dat organisaties recruitment veel serieuzer nemen dan voorheen, daar ontkom je ook niet aan in deze krappe arbeidsmarkt. Een krappe arbeidsmarkt die zeker ook voor het vinden van goede ervaren recruiters geldt. Los daarvan zien steeds meer bedrijven dat er simpelweg een businesscase is voor het inhuren van een interim recruiter. Bij een bureau betalen ze voor het invullen van een vacature typisch 20 tot 25 procent van het jaarsalaris, voor datzelfde geld kunnen ze een maand een interim recruiter inhuren. Een goede interim recruiter vervult meerdere vacatures, neemt veel werk uit handen en houdt zich daarnaast op strategisch vlak bezig met het verbeteren van recruitment, die laat dus iets na als hij of zij weer weg is.”
Je zegt dat het recruitment enorm is geprofessionaliseerd in de twintig jaar dat je interim recruiter bent. Wat zijn de grootste veranderingen?
“De komst van LinkedIn heeft het recruitment volledig op z’n kop gezet. Tot 2004 werkte ik vooral reactief. Ik schreef en plaatste vacatures en moest maar afwachten wat voor reacties daarop zouden komen. Nu kunnen recruiters veel proactiever werken. Ik plaats nog steeds vacatures, maar kan ze veel gerichter onder de aandacht brengen. Ik benader zelf mensen die in het profiel passen.”
“Wat je verder ziet is dat de candidate experience leidend is en dat we dus als recruiters druk bezig zijn om het die kandidaat zo makkelijk mogelijk te maken. Bij een van mijn opdrachtgevers implementeer ik momenteel een zogenoemde koffieknop op de vacaturesite. Het bedrijf kan er nu bij sommige vacatures voor kiezen om van een potentiële kandidaat alleen zijn naam en telefoonnummer te vragen om vervolgens zelf contact met die kandidaat op te nemen. Dat past bij deze tijd. Een motivatiebrief schrijven en een cv uploaden zijn al bijna achterhaald. Zo’n brief is vaak behoorlijk standaard en weinig informatief. Van de mensen die een mooie motivatiebrief schrijven weet je uiteindelijk alleen dat ze goed kunnen solliciteren, of hulp daar bij hebben gehad.”
Naast je interim-klussen deel je ook actief je kennis over recruitment. Eerst in je blog, later in boeken en in de trainingen van jouw RecruitmentTraining.pro. Waarom?
“Eigenlijk is dat best simpel: het levert mij veel voldoening op een bijdrage te kunnen leveren aan dit mooie vakgebied. Soms word ik echt een beetje droevig van vacatureteksten die ik zie, of van ouderwetse selectieprocedures. Ook merk ik dat er onbewust nog best veel discriminatie in selectieprocedures zit. Dat is natuurlijk in de eerste plaats vervelend voor de kandidaten, maar ook voor de organisaties zelf, die zo goede kandidaten mislopen. Ongemerkt zijn veel organisaties vaak op zoek naar de beste sollicitant in plaats van naar de juiste kandidaat. Ik wil graag dat organisaties zich hier bewust van worden en hun recruitmentmethoden verbeteren.”
“Recruitment via Linkedin was mijn eerste boek. Dat kwam voort uit het blog Recruiting Roundtable dat ik bijhield over recruitment. Ik gebruikte LinkedIn al voor recruitment toen er misschien tienduizend Nederlanders een account hadden en wilde delen wat ik erover wist, maar een blog was daarvoor veel te klein. Vandaar dat boek. Mijn meest recente boek is Recruitment 3.0, over werving en selectie in een wereld van sociale media, chatbots en kunstmatige intelligentie. Het schrijven van zo’n boek en de trainingen die ik geef via Recruiter University dwingen mij om te reflecteren op mijn eigen werk. Ook leer ik van de ervaringen van mijn cursisten.”
Wat is de belangrijkste les die jij zelf leerde in twintig jaar recruitment?
“Een goed recruitmentproces valt of staat met een goede vacature-intake. Ik heb weleens opdrachtgevers die zeggen: zet maar vast een functieprofiel online, we praten er later wel verder over. Maar dat is voor mij onbespreekbaar. Een goede vacature-intake is het halve werk. Tijdens de intake achterhaal ik waar de vacaturehouder precies naar op zoek is, zodat ik een goede vacaturetekst kan schrijven en search kan opstarten. Ik ben daarbij kritisch, ik vraag bijvoorbeeld of bepaalde eisen echt nodig zijn en haal het unieke en onderscheidende van een functie naar boven. Als je namelijk niet echt snapt wat er nodig is voor een functie, schiet je met hagel en heb je geen idee of de juiste mensen reageren. Uiteindelijk verloopt met deze aanpak het gehele recruitmentproces professioneler, waardoor je ook beter passende kandidaten krijgt.”
“Ik ben inmiddels zover dat ik niet vraag of de vacaturehouder de kandidaat wil spreken, maar wanneer hij of zij kan. Alleen met echt goede argumenten komt er geen gesprek. Inmiddels is het aantal kandidaten dat ondanks enige scepsis bij de vacaturehouder vooraf tóch is aangenomen niet meer op twee handen te tellen, hahaha.”
Wat zijn je verwachtingen voor de komende jaren?
“De huidige markt dwingt het recruitment om zich verder te blijven ontwikkelen. Je ziet dat de aandacht voor employer branding weer toeneemt. Als werkgever is het in deze concurrentiestrijd essentieel dat je een goed verhaal hebt en uit kan leggen waarom iemand voor jou moet kiezen. Verder verwacht ik veel van de kunstmatige intelligentie die al steeds vaker wordt toegepast in selectieprocedures. Digitale online assessments zien we gelukkig steeds vaker. Die maken het recruitmentproces objectiever en dat kan ons vak goed gebruiken. Ik kijk dus erg uit naar de komende twintig jaar.”
Een interview door Mirjam Streefkerk (Volkskrant)